زبان مجاری زبان مادری حدود شانزده میلیون نفر است. ده و نیم میلیون نفر از این تعداد در کشور مجارستان زندگی می‌کنند و سه و نیم میلیون نفر نیز به اصطلاح از اقلیت‌هایی هستند که در شهرهای مرزی کشورهای همسایه شامل رومانی، اسلواکی، صربستان، اتریش و اوکراین زندگی می‌کنند. باقی مجاری‌ها نیز بصورت پراکنده در سراسر جهان پراکنده هستند.
برخلاف بیشتر زبان‌های اروپایی که متعلق به زبان‌های خانواده هندو ـ اروپایی (Indo-European) است، زبان مجاری یک زبان فینو ـ اوگریان (Finno-Ugrian) است که در حقیقت وابسته به فندلاندی، استونیایی و برخی دیگر از زبان‌هایی که توسط مردم درشمال شوروی سابق صحبت می‌شده است. لذا زبان مجاری هم در ساختار گرامری و هم در تلفظ متفاوت از اغلب زبان‌های اروپایی می‌باشد.
در بیشتر کشورهای اروپایی، یک توریست ِگرسنه ممکن است به سادگی جایی برای غذا خوردن پیدا کند چرا که کلمه رستوران به فرانسوی ‘Restaurant’، به ایتالیایی ‘Ristorante’، به آلمانی ‘Restaurant’ و به اسپانیایی ‘Restaurante’ می‌شود ولی در مجارستان ممکن است کماکان با شکمی گرسنه به دنبال یک étterem (رستوران) باشد!
یکی از ویژگی‌های بارز گرامر در زبان مجاری افزوده شدن یک یا بیش از یک پسوند به انتهای لغات است. بعنوان نمونه، the restaurant در زبان مجاری می‌شود az étterem و زمانی که می‌خواهیم بگوییم در رستوران
(in the restaurant) به جای اینکه از یک لغت مجزا قبل از آن استفاده کنیم، پسوند ben را به انتهای لغت رستوران می‌چسبانیم (az étteremben)
و اما این کتاب مناسب چه کسانی است؟
در حقیقت این کتاب یک دوره عملی و مناسب همه کسانی است که علاقه مند به یادگیری زبان مجاری هستن، همچنین برای کسانی که به هر منظوری قصد سفر به مجارستان را داشته و تمایل به برقراری ارتباط در شرایط و مکان‌های مختلف دارند.
به عنوان مثال، در این کتاب خواهید آموخت چطور در مورد خودتان اطلاعات بدهید و یا سوالات مشابهی از دیگران بپرسید، چگونه در رستوران غذا سفارش بدهید، چگونه در خیابان آدرس بپرسید، چطور تمایلات، عدم تمایلات، توافق و یا عدم توافق خود را ابراز کنید، چگونه عذرخواهی کنید، چگونه دعوت کسی را بپذیرید یا رد کنید و سایر موارد.
همچنین این دوره شما را تا حدودی با تاریخچه و آداب و رسوم مردم در کشور مجارستان آشنا می‌کند.
اجازه بدهید فرض کنیم شما برای یک سفر تفریحی و یا کاری کوتاه‌مدت به مجارستان سفر می‌کنید و تمایل دارید یک مقدار، هرچند بسیار اندک و ساده از زبان مجاری را بیاموزید تا به هنگام بازدید از مجارستان حس دلپذیر و خوشایندی بهتان دست بدهد. بدین منظور کافی است تنها فصل اول از این کتاب را مطالعه کنید که شما را با لغات و گرامر پایه آشنا می‌کند به نحوی که بتوانید در شرایط ساده “گلیم خود را از آب بیرون بکشید”.
پس از مطالعه پنج بخش از فصل اول کتاب قادر خواهید بود خودتان جملات ساده بسازید. لغاتی را که نیاز به دانستن معنی آنها دارید در فصل دوم کتاب در هر بخش بصورت مجزا و در انتهای هر تمرین یا مکالمه آورده شده است.
فصل دوم مختص دانش‌آموزانی است که نیازمند دانش به مراتب بیشتری از زبان مجاری هستند. در پایان این دوره بدون شک دانش کافی برای مواجهه با بیشتر شرایط را هم در صحبت کردن و هم در نوشتن بدست خواهید آورید.
چگونه این کتاب را مطالعه کنیم؟
نخست به دقت روی الفبا و تلفظ حروف کار کنید. زبان مجاری یک زبان فونتیک است بدین‌معنا که همانطور که نوشته می‌شود خوانده می‌شود. لذا به محض اینکه آموختید چطور حروف الفبا را تلفظ کنید تقریبا می‌توانید هر چیزی را بخوانید. خواندن به زبان مجاری را با انجام تمارین آورده شده در انتهای “بخش تلفظ” تمرین کنید.
از اینجا به بعد هر بخش دارای الگوی زیر است:
توضیح کوتاهی به زبان فارسی شامل اینکه قرار است در این بخش چه کاری انجام دهید.
مکالمه: مکالمه بخش اصلی هر درس است بنحوی که در صحبت کردن روزمره با تمامی اصطلاحات و ساختارهای گرامری آمده در این بخش مواجه خواهید شد.
لغات داخل کادر: در فصل اول، شامل تمامی لغات و اصطلاحات ذکر شده در مکالمه می‌باشد ولی در فصل دوم صرفا شامل لغات و اصطلاحات مهمی است که نیاز دارید لب کلام را متوجه شوید، سایر لغات در فرهنگ لغتِ مجاری ـ فارسی در انتهای کتاب آمده است، و دلیل آن این است که شما را به آموختن لغات در متن تشویق نماید.
سوالات: به سه دسته تقسیم می‌شوند شامل صحیح یا غلط؟ سوالات تکمیلی و سوالات چند جوابی. این سوالات به شما کمک می‌کند تا متوجه شوید آیا به درستی مکالمه مذکور را یاد گرفته‌اید یا خیر.
اطلاعات: شامل اطلاعات تکمیلی در خصوص مجارستان و مجاری‌هاست که مرتبط با همان مکالمه می‌باشد. همچنین این بخش، توضیحی در خصوص اصطلاحات خاص آورده شده در آن مکالمه می‌دهد.
گرامر: این بخش ساختار اصلیِ گرامری استفاده شده در مکالمه را شرح می دهد. از آنجا که این کتاب برای زبان شناسان نوشته نشده خیلی وارد جزییات نمی‌شود. گرامر بصورت ساده و روان توضیح داده شده است. در اینجا مواردی که غیر قابلِ چشم‌پوشی است و بعدا ممکن است با آنها مواجه شوید شرح داده شده‌اند. در فصل اول تنها ساختارهای ساده توضیح داده شده‌اند. اگر می‌خواهید زبان مجاری را بصورت عمیق فراگیرید کلیه مواردِ مورد نیازتان در فصل دوم توضیح داده شده‌اند.
تمرین: این بخش به تحکیم یادگیری لغات و گرامری که در هر بخش می‌آموزید کمک می‌کند. همچنین به شما کمک می‌کند که خود را محک زده و ببینید آیا قادرید در شرایط مشابه مواردی را که آموخته‌اید بکار ببرید یا خیر. پاسخ تمارین در انتهای کتاب در بخش “کلید تمارین” آورده شده است.
آیا متوجه می‌شوید: در انتهای هر فصل با یک مکالمه یا متن مواجه خواهید شد، که بر مبنای موضوعی مشابه مکالمه همان بخش بوده و شامل لغات و گرامر بیشتری از همان دست است.
بنابراین محک خوبی است تا متوجه شوید چه اندازه مفاهیم آن درس را فراگرفته‌اید. بلافاصله پس از آن، لغات و اصطلاحات اصلی و لازم بکار رفته در متن یا مکالمه آمده است.
سایر لغات را می‌توانید در فرهنگ لغتِ مجاری ـ فارسی در انتهای کتاب پیدا کنید. همچنین در انتهای این مکالمه یا متن سوالاتی پرسیده شده که به درک مطلب بهتر خواننده کمک می‌کند.
گام به گام برای مطالعه هر بخش:
خلاصه ذکر شده به زبان فارسی را بخوانید تا متوجه هدف اصلی آن بخش شوید.
با کمک لغات داده شده قسمت مکالمه را با دقت مطالعه کنید.
در فصل دوم، بعد از خواندن مکالمه، ابتدا نگاهی به لغات و اصطلاحات آورده شده در کادر بیاندازید و سعی کنید معنی سایر لغات آورده شده در متن را حدس بزنید، اگر نتوانستید به فرهنگ لغت مجاری ـ فارسی در انتهای کتاب مراجعه کنید.
اطلاعات تاریخی و قومی مرتبط را بخوانید.
برای یادگیری ساختار اصلی گرامری به بخش گرامر مراجعه کنید.
به بخش مکالمه بازگردید و مطمئن شوید که کاملاً آن را فراگرفته‌اید.
به سوالات بروید و خودتان را تست کنید که چه میزان از آن بخش را یاد گرفته‌اید. جواب‌های خود را در بخش “پاسخ سوالات” تصحیح کنید.
خود را به جای شخصیت‌ها قرار داده و مکالمه را اجرا کنید.
تمارین را انجام داده و پس از چک کردن جواب‌ها مطمئن شوید که چرا آنها پاسخ‌های صحیح بوده‌اند.
در آخر، با انجام بخش “آیا متوجه می‌شوید” خودتان را تست کنید. پس از آن مجددا تمرین کنید. سپس توضیح مختصر آورده شده به زبان فارسی را خوانده و شروع به خواندن متن کنید و سعی کنید آن را بفهمید. از همان ابتدا سعی کنید معنی لغات آورده نشده در انتهای متن را حدس بزنید و تا جای ممکن از فرهنگ لغتِ انتهای کتاب استفاده نکنید. اگر واقعا نتوانستید به سراغ آن بروید. با پاسخ به سوالات انتهایی آنچه را که یاد گرفتید محک بزنید. پاسخ‌های خود را تصحیح نموده و با قرار دادنِ خود به جایِ شخصیت‌ها کل متن را دوباره اجرا کنید.
چطور این کتاب را به همراه دیسک فشرده ارایه شده مطالعه کنید:
دیسک فشرده ارایه شده به همراه این کتاب به شما کمک می‌کند تا علاوه بر یادگیری هرچه بهتر تلفظ با لهجه زبان مجاریِ روز آشنا شوید.
دیسک فشرده شامل بخش تلفظ، مکالمه در هر درس و تمارین شفاهی شامل اصطلاحاتی که در درس با آن مواجه شده‌اید می‌باشد. دیسک فشرده حاوی بخش “آیا متوجه می‌شوید” نیز می‌باشد.
پیشنهاد می‌شود که هر بخش درفصل اول را با گوش دادن به فایل صوتی مربوط به مکالمه در همان حال که آن را از روی کتاب می‌خوانید آغاز کنید. زمانی که مفهوم عمومی و اصلی را دانستید دوباره به آن گوش دهید ولی این بار بدون نگاه کردن به کتاب. به تلفظ، طرز قرائت و زیر و بم صدای گوینده با دقت گوش دهید و سعی کنید جمله به جمله آنها را تقلید کنید.
در فصل دوم ممکن است به خوبی متوجه شوید که بدون نگاه کردن به کتاب و فقط با گوش دادن به صدای گوینده قادر به فهمیدن مطالب هستید. هرچه بیشتر به صدای گوینده گوش داده و سعی کنید آن را تقلید کنید، بهتر است.
چطور مطالعه کنید:
در اینجا به ذکر چند پیشنهاد برای هرچه بهتر آموختن زبان مجاری می‌پردازم، امتحان کنید و خواهید دید که بهترین نتیجه را خواهید گرفت.
یادگیری لغات:
لغات و اصطلاحات جدید را چندین بار با صدای بلند تکرار کنید. وقتی حدود ده تا از آنها را یاد گرفتید سعی کنید معانی دقیق آنها در زبان فارسی را بیابید و سپس برعکس عمل کنید.
هر اصطلاح را چندین بار بنویسید و همزمان با صدای بلند تکرار کنید (نوشتن به شما کمک می‌کند تا آنها را بخاطر بسپارید)، می‌توانید لغات مجاری را که می‌بایست یاد بگیرید بر روی کارت‌های مجزایی بنویسید و معنی فارسی آنها را نیز در پشت همان کارت بنویسید. به یک طرف کارت نگاه کرده و سعی کنید طرف دیگر را به یاد بیاورید. (فِلَش کارت)
مطالعه گرامر:
بجای اینکه صرفاً قوانین انتزاعی گرامر را یاد بگیرید همیشه مثال‌های داده شده را یاد بگیرید. این کار به شما می‌آموزد که قانون مربوطه را بهتر بخاطر سپرده و هرجا لازم است استفاده کنید.
به یاد داشته باشید که فهمیدن گرامر تنها پله اول است، زمانی که به زبان مادری خود صحبت می‌کنید نیازی نیست فکر کنید که چه ساختاری را استفاده کنید. برای اینکه همین کار را بر روی یک زبان خارجی انجام دهید نیاز به تمرین بسیار دارید. بنابراین، وقتی می‌بینید هنوز ساختارهای استفاده شده در بخش قبلی را با دل و جان یاد نگرفته اید، هیچ وقت برای رفتن به بخش بعد عجله نکنید، یعنی تا زمانی که قادر باشید با استفاده از ساختار جدیدی که یاد گرفته اید خودتان جملات جدید بسازید، در غیر اینصورت حتی اگر کتاب را تمام هم بکنید همیشه با ساختن جمله مشکل خواهید داشت. خوبیِ مطالعه در منزل این است که زمانتان را خودتان تعیین می‌کنید و وقت بیشتری بر روی درس‌های دشوارتر می‌گذارید.
مطالعه مکالمه‌ها و متون:
ابتدا تمامی جملات را بلند تکرار کنید. سپس فرض کنید که شما یک مجاری هستید و تمام مکالمه یا متن را بازی کنید، نقش تمامی شخصیت‌ها را بازی کنید.
بهبود بخشیدن به تلفظ و درک شما از زبان مجاری:
سعی کنید در کلاس‌های زبان مجاری شرکت کنید و یا با مجاری‌ها صحبت کنید. اگر دسترسی ندارید سعی کنید به پادکاست‌ها و یا اخباری که به زبان مجاری است گوش دهید، اگر بسیاری از آن را متوجه نمی‌شوید نگران نشوید، فقط به زبان مجاری گوش دهید حتی اگر مشغول انجام کار دیگری هستید تا به ریتم، تلفظ، زیر و بمِ صدای لغات عادت کنید.
هنگامی که نقش شخصیت‌ها را بازی می‌کنید و یا از روی کتاب می‌خوانید صدای خود را ضبط کنید و سپس آن را با صدای گوینده در دیسک فشرده همراه کتاب مقایسه کنید. روی بهبود بخشیدن به یک چیز تمرکز کنید: تلفظ، نحوه ادای کلمات و استرس روی سیلاب‌های درست در هر کلمه.
بهبود روان‌خوانی:
زمانی که یک لغت یا عبارت جدید را یاد می‌گیرید همیشه سعی کنید آن را توسط خودتان در جمله‌ای استفاده کنید. در سطوح پیشرفته‌تر سعی کنید لغاتی هم‌معنی نیز پیدا کرده و استفاده کنید، اگر نتوانستید سعی کنید معنی آنها را به زبان مجاری بیان کنید.
با فکر کردن تمرین کنید، بدین معنی که حتی اگر زمان اندکی برای آموختن زبان مجاری دارید همواره عادت کنید اسامی اشیاء دور و برتان را به زبان مجاری با خودتان تکرار کنید، مثلاً زمانی که سر کار می‌روید، زمانی که منتظر اتوبوس هستید و یا زمانی که لباس‌هایتان را می‌شویید. در ابتدا تنها باید مکالمه‌ها یا متون را تکرار کنید و سعی کنید جملات مشابهی بسازید. بعدها خواهید توانست کاری را که مشغول انجام آن هستید را به زبان مجاری بگویید و یا فقط سعی کنید به مجاری فکر کنید تا به زبان فارسی. در ابتدا ممکن است برایتان اندکی سخت باشد ولی پس از مدتی با عادت کردن به آن آسانتر می‌شود.
مکالمه‌ها، متون و یا گفتگوها و آنچه را که در بخش تمارین آمده، با جان و دل یاد بگیرید. مسلما در زندگی واقعی قادر نیستید دقیقا عین همان جملات را استفاده کنید ولی این کار به شما کمک می‌کند تا جملاتی کاملا مشابه و هم معنی بسازید. حتی اگر در حالت عادی انسان کم حرفی هستید و معمولاً پاسخ کوتاه به سوالات می‌دهید، در این کتاب سعی کنید جواب تمارین را کامل بدهید.
چند نکته مهم:
هرگز سعی نکنید آنچه را که می‌خواهید بگویید ابتدا به زبان فارسی به آن فکر کرده و سپس سعی کنید آن را به زبان مجاری ترجمه کنید. این کار عملی بشدت بیهوده و عبث است. سعی کنید مجاری فکر کنید هرچند با بکار بردن لغات و گرامر بسیار ساده‌ای که آموخته اید، کم‌کم پیشرفت خواهید کرد.
بخاطر داشته باشید: همیشه قرار نیست تک‌تک لغاتی که یک مجاری به شما می‌گوید متوجه شوید. بنابراین سعی کنید لب کلام را با دانستن معنی لغات اصلی دریابید و کم‌کم به یادگیری سایر لغات بیاندیشید.
یادگیری یک زبان جدید کمی شبیه یادگیری یک ساز موسیقی است، یادگیری تنها بخش کوچکی از آن ولی بصورت مستمر به مراتب مفیدتر از یادگیری تمام موارد بصورت هر از چند گاه است. سعی کنید هر روز زمانی را هرچند بسیار اندک به مطالعه زبان مجاری بپردازید. بخاطر داشته باشید که یادگیری یک زبان یک سرگرمی واقعی است ولی نیاز به سعی و همت و صرف زمان دارد.
زمانی که با قسمت‌های سخت یک زبان مواجه می‌شوید مثبت فکر کنید. یادگیری یک زبان جدید ورود به یک دنیای تازه است، می‌توانید دوستان جدیدی پیدا کنید، فرهنگ جدیدی بیاموزید و یا حتی مسیر زندگیتان عوض شود. پس در یادگیری جدی باشید. هر زبان جدیدی بازتاب نحوه متفاوتی از طرز تفکر است که همیشه منطقی نیست پس سعی نکنید یک توجیه منطقی برای هر پدیده‌ای که با آن مواجه می‌شوید پیدا کنید، فقط آن را بعنوان یک قانون، همانطور که هست قبول کنید.
بخاطر بسپارید که شما بومی مجارستان نیستید، پس داشتن لهجه‌ای متفاوت و یا اشتباه در سخن گفتن کاملا طبیعی است. سعی کنید بهترین تلاشتان را ارایه دهید ولی بدانید که هدف، فهمیدن و فهمیده شدن است نه بدون اشکال بودن.
و سرانجام فراموش نکنید: آن هنگام که چیزی را به زبان مجاری می‌گویید برنده‌اید. مجاری‌ها به صحبت کردن خارجی‌ها به زبان مجاری عادت ندارند و اغلب آنها وقتی تلاش شما را برای یادگیری زبان مجاری ببینند بسیار مشتاق شده و تحت تاثیر قرار خواهند گرفت.
